Als er een factor cruciaal is voor succes tijdens het eindexamen, dan is het wel het zelfvertrouwen. Dat blijkt niet alleen uit onze poll resultaten van vorige week, maar ook uit wetenschappelijk onderzoek: zelfvertrouwen kan voor maar liefst 12% betere prestaties zorgen bij leerlingen. Wat kun jij als leraar of lerares doen om dat te bevorderen bij jouw examenleerlingen? Dat lees je in dit artikel!
Was jij een zelfverzekerde of een onzekere leerling tijdens jouw schooltijd? En kun jij je nog voor de geest halen hoe dat jouw verdere loopbaan heeft beïnvloed? Veel leerlingen kennen onzekerheid tijdens hun schooltijd. Bijvoorbeeld omdat de switch van lager naar hoger onderwijs ineens heel andere leerstrategieën met zich meebrengt. Of omdat de ontwikkeling op sociaal-emotioneel vlak om een versnelling vraagt doordat leerlingen in de pubertijd komen. 

Wat de oorzaak ook is, het verliezen van het zelfvertrouwen kan desastreuze gevolgen hebben voor de schoolprestaties van de leerling. De motivatie raakt kwijt en de cijfers lijden eronder. In sommige gevallen resulteert dat in spijbelen, blijven zitten of zelfs het zakken voor eindexamens. Maar wat als jij, de docent, kunt helpen bij het hervinden van de motivatie? In dit artikel vind je vijf strategieën die je kunt toepassen om jouw eindexamenleerlingen hun motivatie te laten hervinden. Net op tijd om de examens met succes te volbrengen!

5 strategieën om jouw examenleerlingen meer zelfvertrouwen te geven

eindexamens maken met zelfvertrouwen met ABCopschool
Benieuwd welke vijf strategieën jij kunt toepassen bij jouw leerlingen in de aanloop naar de examens? Bekijk ze stuk voor stuk hieronder:

 

1. Lof en erkenning voor prestaties 

Iemand met weinig zelfvertrouwen heeft de neiging zich alleen te richten op de negatieve aspecten van wat ze doen. Prijs een onzekere leerling daarom als hij of zij iets goed doet, zowel privé als in het bijzijn van medeleerlingen. Met lof laat je leerlingen zien dat je oplet en dat je hem of haar helpt eigen, kleine overwinningen te erkennen.

Voorbeelden: 

  • Geef een onzekere leerling positieve feedback op gemaakt werk
  • Laat de klas een applausje geven voor een leerling die een kleine overwinning heeft gehad

 

2. Schep realistische verwachtingen 

Natuurlijk zou het mooi zijn als iedere leerling bovengemiddeld presteert, maar in de praktijk werkt dit vaak niet zo. Wees daarom realistisch over wat je leerlingen kunnen bereiken. Laat leerlingen hun eigen doelen stellen en help hen deze doelen realistisch te maken. 

Door samen doelen te stellen die haalbaar en redelijk zijn, krijgt een leerling inzicht in hoeveel ze zijn gegroeid en zijn de tussenstapjes vaak kleiner dan wanneer de doelen onrealistisch hoog liggen. Differentieer het onderwijs en stel doelen die voor iedere leerling in de klas representatief zijn. 

zelfvertrouwen bij eindexamens

3. Omarm een groeimindset 

Fouten zijn onvermijdelijk, want niemand is perfect. Maar juist de onzekere leerlingen hebben de neiging zich teveel op de mislukkingen te focussen in plaats van op hun vooruitgang. Herinner deze leerlingen eraan dat tekortkomingen niet bepalend zijn, en dat ze gerust verder kunnen leren. Deze strategie wordt ook wel de ‘groeimindset’ genoemd, waarbij gedachten als ‘dat kan ik niet’ positiever worden geformuleerd naar ‘ik kan dit nog niet’. 

Examenleerlingen zijn bij de groeimindset gebaat omdat ze leren stapsgewijs hun weg naar de examens toe te werken. Zeker als hier een goede, grondige planning aan vooraf gaat, zoals we beschreven in onze blog met tips voor hoe je jouw leerlingen kunt laten slagen, zal dit het recept voor succes kunnen vormen voor veel leerlingen. 

4. Vergroot het gevoel van eigenaarschap 

Laat je leerlingen zien dat zij zelf verantwoordelijk zijn voor hun eigen leerproces, bijvoorbeeld door hen de kans te geven zelf beslissingen te laten nemen over opdrachten of klassenregels. Natuurlijk is het verleidelijk om je leerlingen gewoon door hun opdrachten te loodsen, maar op deze manier vraag je hen op hun eigen manier tot hun antwoord te komen.

Voorbeeld: laat je examenleerlingen een lijst te laten maken met ‘moet’- en ‘mag’-opdrachten die ze kunnen uitvoeren. Soms is het nodig dat alle leerlingen een bepaalde opdracht maken om hun begrip te beoordelen, wat het een ‘moet’-opdracht maakt. Dan kunnen de leerlingen op de ‘mag’-lijst een vervolgopdracht uitkiezen waar ze vervolgens aan willen werken. Leerlingen zullen een groter gevoel van trots bij het leren ervaren wanneer zij het gevoel hebben hier controle op uit te kunnen oefenen.

5. Vergelijk de ene examenleerling niet met de andere 

Iedere leerling heeft zijn of haar unieke sterke punten, talenten en behoeften. Het is aan jou als docent om te accepteren dat sommige leerlingen sterke punten en anderen niet, en ze dus niet als een homogene groep te behandelen. 

Juist het gedifferentieerde leren kan leerlingen helpen te bepalen hoe zij het beste leren. Als leerlingen het gevoel hebben dat niet aan hun behoeften wordt voldaan in de klas, kunnen ze het gevoel hebben dat ze niet welkom zijn. Let op de verschillende sterke punten en leerstijlen van uw leerlingen, en creëer een klasomgeving die de unieke mogelijkheden van individuele leerlingen bevordert. Weten leerlingen wat voor hen het beste werkt om te leren, dan kunnen ze zich in elkaar inleven en een open dialoog voeren over succesvolle strategieën.

Conclusie

Iedere leerling is uniek, en daarom leiden er meerdere wegen naar Rome. Toch is er één ding dat duidelijk is: zelfvertrouwen is cruciaal voor een soepel verloop van de school- en examentijd. Hanteer deze vijf strategieën om het beste in je leerlingen naar boven te halen. 

Kun je wel wat hulp gebruiken bij het trainen van je examenleerlingen voor de belangrijkste periode van hun middelbare schooltijd? Lees dan eens meer over onze examentraining op school of neem vrijblijvend contact op door te bellen naar onze expert Roi Rigler – +31 (0)6-18906393 of stuur ons een bericht en ontvang binnen 24 uur de informatie!