Gebrek aan motivatie is de grootste uitdaging voor het leren van examens. Zeker als het zonnetje schijnt, er leuke dingen te doen zijn en het sociale leven weer op gang komt. Lastig, want de examenweek komt voor de meeste leerlingen steeds dichterbij. Hoe help je jouw leerlingen de motivatie te vinden om de eindstreep te halen? Daar geven we je in deze blog maar liefst 11 tips voor! 

Motivatie is een van de belangrijkste factoren voor succes op school. Docenten kunnen hier een rol in spelen door de juiste ondersteuning en aanmoediging te bieden aan hun leerlingen. Maar een enkele leerling motiveren is een ander verhaal dan een hele klas. Daarom in dit artikel zoveel mogelijk tips die je in jouw les kunt inzetten om niet die enkele, maar juist al je leerlingen zowel intrinsiek als extrinsiek te motiveren. 

Wakker de motivatie van je leerlingen aan met deze 11 tips

aangescherpte potloden voor ABCopschool

Natuurlijk is enthousiasme een heel goed begin om jouw leerlingen mee te krijgen voor jouw vak. Maar zelfs de meest ervaren leerkrachten hebben soms moeite om de klas te enthousiasmeren. Probeer daarom een van deze tips (of allemaal) uit en help je leerlingen het beste uit zichzelf te halen!

1. Geef leerlingen een keuze

Geef je jouw leerlingen de keuze tijdens de les of bij het maken van huiswerk, dan geef je hen het idee dat zij controle hebben over hun leerrichting. Dat helpt bij het vinden van motivatie, omdat controle zorgt voor grip. En hoe meer grip op de stof, hoe sneller je leerling deze onder de knie krijgt. Op die manier wordt de leerling gemotiveerd om meer te doen. 

Voorbeeld: laat leerlingen zelf kiezen welk type opdracht ze doen of aan welk probleem ze werken.

2. Inspireer leerlingen met activiteiten die betrekking hebben op henzelf 

Wil je leerlingen op de middelbare school motiveren, integreer dan populaire cultuur, relevant nieuws en interessante of zelfs provocerende thema’s in je lesprogramma. Deze thema’s zijn herkenbaar en tastbaar voor de leerlingen en daarom een stuk interessanter om bij betrokken te zijn. 

Voorbeeld: zorg dat je op de hoogte bent van het laatste nieuws, en let op de gesprekken die in of rondom de klas plaatsvinden. Misschien is er een nieuwtje te vinden in de Achterklap-sector op nu.nl, of kun je ander relevant nieuws voor jongeren vinden. Wat je ook gebruikt, zorg dat je het op creatieve wijze integreert in je lesprogramma. Met een beetje moeite kom je al erg ver! 

3. Wees helder en duidelijk over de leerdoelen

Geef je een opdracht zonder concrete leerdoelen, dan kan dit erg frustrerend zijn voor je leerlingen. Ze willen immers weten wat er van hen verwacht wordt en waar ze aan moeten voldoen. Zijn de doelen duidelijk, dan werkt dit motiverend om daar naartoe te werken. Help je leerlingen door telkens vooraf te bespreken wat het doel is van de opdracht en wat je precies van hen veracht.

Voorbeeld: leg in de voorbereidingen naar de examens duidelijke doelstellingen, regels en verwachtingen vast. Zo kan er geen verwarring ontstaan bij de leerlingen over waar ze precies naartoe werken. Geef daarnaast ook per opdracht mee wat je verwacht als output, om ook op die manier de leerlingen te helpen succesvol hun taken te volbrengen. 

Gemotiveerde leerlinge

4. Creëer een veilig omgeving in de klas 

Positieve bevestigingen werken motiverender voor leerlingen dan negatieve dreigingen. Focus daarom als docent op het creëren van een veilige, ondersteunende omgeving voor de leerlingen in plaats van op negatieve consequenties van werk dat niet gemaakt wordt. Zo toon je geloof in capaciteiten van de klas, en zullen leerlingen veel meer gemotiveerd zijn om hun werk te doen. 

Voorbeeld: geef leerlingen die hun huiswerk wel gemaakt hebben de complimenten, en moedig kleine overwinningen aan. 

5. Behandel je leerling als een volwassene

Als er iets is waar veel adolescenten allergisch voor zijn, dan is het wel een denigrerende, neerbuigende houding. Tieners willen zich volwassen voelen en hebben een hekel aan regels die voor kinderen bedoeld zijn. Neem je leerlingen daarom serieus en behandel hen als volwassenen met verantwoordelijkheden. Weet je hier de juiste balans in aan te brengen, dan brengt dat verantwoordelijkheid voor leerlingen mee die zal helpen bij het vinden van motivatie. 

Voorbeeld: dwing geen regels af en speel geen spelletjes die eigenlijk voor jongere leerlingen of kinderen bedoeld zijn. 

6. Verander zo nu en dan van omgeving

Onze hersenen houden van prikkels, en dat geldt net zo goed, of misschien zelfs wel meer, voor puberende leerlingen. Zeker nu school weer een toegankelijke plek is, en locaties als musea en bibliotheken weer open zijn, kan het motiverend werken om zo nu en dan een excursie in te plannen met je klas. Een frisse blik zorgt voor frisse inzichten en werkt motiverend om verder te leren.

Voorbeeld: neem leerlingen mee op excursie naar een museum of een spreker die past bij het onderwerp waar jij over lesgeeft. Zo kun je als docente Frans je leerlingen meenemen op excursie naar Parijs of naar een Franse opera. 

7. Bied afwisseling aan tijdens de lessen 

Niet alle leerlingen reageren even goed op volledige lesuren luisteren naar jou, als docent. De ene leerling werkt beter door praktijkopdrachten, de ander steekt meer op van de theorie. Wil je alle leerlingen bij je lessen kunnen betrekken en motiveren? Zorg dan dat je verschillende lesmethodes biedt in de klas om leerlingen geprikkeld en betrokken te houden. 

Voorbeeld: maak een lesplan waarin je bewust nadenkt over verschillende lesvormen en -methoden. Wissel een excursie af met opdrachten in de klas, en besteedt de ene les meer aandacht aan de theorie en de andere aan het bespreken van gemaakte opdrachten. 

8. Werk met beloningen 

Beloningen kunnen helpen je leerlingen te motiveren om harder hun best te doen. Houd rekening met de persoonlijkheden en behoeftes van leerlingen om een geschikte beloning te vinden. Het kan bijvoorbeeld aan te raden zijn om niet voor cadeautjes te gaan, maar juist voor een leuke ervaring. 

Voorbeeld: beloon leerlingen met een pizza-avond of een film lesuur als aan een opdracht of een gezamenlijke prestatie voldaan is.  

9. Wees toegankelijk 

Er kunnen talloze redenen zijn waarom je leerlingen niet gemotiveerd zijn. Een van de beste manieren om erachter te komen waar de oorzaak ligt, is om benaderbaar en open te zijn voor elk individu in je klas. Misschien spelen er situaties thuis of privé die van invloed zijn op de resultaten. Wat de reden ook mag zijn, als je toegankelijk bent creëer je een veilige situatie waarin de leerling zich mogelijk comfortabel genoeg voelt om op je af te stappen. Zo kun je misschien wel samen een oplossing vinden om je leerling weer gemotiveerd te krijgen. 

Voorbeeld: bespreek met je leerlingen dat ze je buiten lesuren kunnen benaderen over situaties die bij hen spelen. Je hoeft geen therapeut te zijn, maar kunt wel open staan om de externe invloeden die effect hebben op schoolprestaties te bespreken. Wijs hen ook op de vertrouwenspersoon bij jullie op school als er situaties zijn waar de leerling jou niet bij kan of wil betrekken. 

Scrabble letters met i trust you

10. Bied een voorbeeld 

Voor leerlingen kan het zeer motiverend werken om iemand te hebben tegen wie ze op kunnen kijken. Zeker als het iemand is met een haalbaar beroep of doel in het leven. Door dit soort mensen uit te nodigen in de klas om te komen spreken, bied je de leerlingen perspectief op wat zij mogelijk na school kunnen bereiken als ze school succesvol volbrengen. Voor veel leerlingen werkt dit als een speer voor hun motivatie om hun examens te halen. 

Voorbeeld: organiseer een studie- en beroepenavond bij jullie op school met oud-leerlingen die in de klas komen vertellen over wat zij hebben bereikt in het leven. Leerlingen kunnen zich dan aanmelden voor verschillende sessies om zo geïnspireerd te raken te gaan studeren (en dus hun examens succesvol af te ronden). 

11. Geef goede leer- en planningtips 

We schreven er al eerder een blog over, maar wil je jouw examenleerlingen optimaal kunnen voorbereiden op hun examens? Bied ze dan tips aan voor hun planning en leermethodes. Heb je wat inspiratie nodig? Lees al onze tips voor jouw eindexamenleerlingen in dit artikel

Conclusie 

Soms moet motivatie van ver komen, maar als je een beetje creativiteit gebruikt tijdens je lessen, zul je het gros van jouw leerlingen weten te motiveren voor hun examens. Heb je leerlingen die wel wat extra hulp kunnen gebruiken, naast de hulp die je hen al biedt? Bekijk dan eens onze examentraining op school, of andere mogelijkheden voor extra begeleiding

Benieuwd naar de andere opties voor jouw school? 

Weet je nog niet helemaal zeker waar de behoefte ligt voor jouw school? ABCopschool denkt graag met je mee over de mogelijkheden. Neem vrijblijvend contact op door te bellen naar onze expert Roi Rigler – +31 (0)6-18906393 of stuur ons een bericht en ontvang binnen 24 uur de informatie!